آشنایی با پمپ های دنده ای

پمپ های دنده ای برای پمپ کردن و جابجایی مایعاتی که وزن حجمی بالا و فشار کم (زیر8 بار) دارند طراحی شده اند. مایعات پمپ شده باید دارای خاصیت خود روغنکاری و بدون مواد اصطکاکی جامد یا خورنده و ناخالص باشد.

موارد استفاده

پمپ های دنده ای گردشی برای پمپ کردن سیستم روغنکاری موتور، سوخت، نفت گاز، ملاس، خمیر و دیگر مایعات خود روغنکاری که در صنعت مورد استفاده گوناگون دارند، توصیه می شود این پمپ ها همچنین برای روغنکاری و سیستم های خنک کن ماشین های مختلف (ماشین ابزار، موتورهای احتراقی و غیره) با فشار پائین و موارد دیگر مناسب هستند.

طراحی

دو چرخ دنده (محرک و متحرک) در داخل پوسته می چرخند، در هنگام چرخش، دنده ها مایع را از قسمت مکش بین پوسته پمپ و تاج دنده نگه می دارند و با خود به قسمت تخلیه پمپ منتقل می کنند سپس دنده ها مایع را با فشار به شاخه تخلیه می رانند. محور محرک در بالای محور متحرک قرار دارد و روی محور محرک جای خارکوپلینگ وجود دارد.

در دو طرف محورها، بوشهای نگه دارنده قرار دارند که بوسیله مایع پمپ شده روغنکاری می شوند و به وسیله پکینگ نخی (نخ گرافیتی) و بوش نگهدارنده نخ گرافیتی از نشت مایع پمپ شده از اطراف محور محرک جلوگیری می نمایند.

(برای پمپ کردن مایعات با درجه حرارت 80 الی 300 درجه سانتیگراد باید از پمپ مخصوص درجه حرارت بالا استفاده شود.)

وسایل ایمنی

در برخی از مدلها روی پوسته پمپ ها سوپاپ اطمینان مخصوص، در قسمت بیرونی نصب شده است. اگر فشار کاری پمپ از مقدار مجاز بیشتر شود، سوپاپ باز شده و مایع پمپ شده را از طریق کانال داخلی به قسمت مکش پمپ منتقل می کند.

گرداننده پمپ

اساسا پمپ های دنده ای برای کوپله مستقیم با الکترو موتور روی شاسی طرای شده اند و برای سرعت پائین (زیر 700 دور در دقیقه) یا به وسیله الکتروموتور و جعبه دنده کاهنده که بین الکترو موتور و پمپ نصب می شود، اتصال بر قرار می شود.

محور محرک فقط به وسیله بازوی گشتاور می چرخد و مقدار گشتاور اولیه شعاعی و موتوری حرکت اولیه مشخص شده است.

جهت چرخش پمپ

اکثر پمپ های دنده ای راست گرد هستند (دید از سمت محور محرک) برای تجهیزات مخصوص پمپ های چپ گرد نیز با جریان مخالف در نظر گرفته می شود.

مواد و جنس به کار رفته در پمپ

پمپ های استاندارد، پوسته چدنی، دنده فولادی آبکاری شده و محور فولادی دارند.

بوشهای این پمپ ها از جنس چدن با لایه برنزی است و همچنین از بوش فولادی که با ریخته گری گریز از مرکز، پوشش برنزی یافته است نیز استفاده می شود.

بخش سرعت

قوانین کلی

به طور معمول، سرعت گردش پایین تر برای مواد با دانسیته بیشتر (سنگین) و مایعاتی که خاصیت روغنکاری کمتری دارند، در نظر گرفته می شود.

همچنین برای زمان کار طولانی نیز پمپ های با سرعت گردشی پائین به کار می رود. سرعت گردشی بالا برای مایعات رقیق با دانسیته پایین و ویسکوزیته (سبک) به کار می رود همچنین برای روغنکاری خوب و استفاده از فشار ماکزیمم پمپ از سرعت گردشی بالا استفاده می شود.

ماکزیمم سرعت 1000 دور در دقیقه

برای جریان روغنکاری و سیستم خنک کن روغن و مایعات رقیق خود با ویسکوزیته 40-10 از این سرعت استفاده می شود.

ماکزیمم سرعت 750 دور در دقیقه

برای مایعات خود روغنکار با ویسکوزیته 150-30 از این سرعت استفاده می شود.

ماکزیمم سرعت 500-200 دور در دقیقه

برای مایعات سنگین، روغنها، ملاسها، خمیرها و دیگر مایعات که دارای ویسکوزیته بالا هستند از این سرعت استفاده می شود.

ماکزیمم سرعت جهت پمپهای استنلس استیل و برنجی سرعت مجاز 500-200 دور در دقیقه می باشد.

راهنما و استفاده بهینه انواع پمپ های دنده ای و شرایط استفاده از گارانتی شش ماهه محصولات ایران تولید:

  • برای جابجایی مواد خود روغنکار از پمپ های مخصوص محصولات ایران تولید استفاده بفرمایید.

  • برای جابجایی مواد دارای اشیا فلزی و سخت (هرچند کوچکتر از 0.1 میلیمتر) از پمپ مخصوص آن استفاده شود.

  • هنگام شاسی و کوپله کاری از کوپلینگ های بالانس شده و ماشین کاری شده استفاده گردد تا در موقع کار، کوچکترین لرزشی نداشته باشد.

  • توصیه می گردد باری مواد غلیظ (سنگین) از کوپلینگ های هیدرولیک استفاده فرمایید تا موتور در شروع کار با آمپر کمتر و توان بهتر استارت گردد.

  • توصیه می گردد از سوپاپ یا شیر یک طرفه و توری دانه ریز در ابتدای لوله مکش استفاده فرمایید.

  • توصیه می گردد از زانوی 45 درجه با فاصله حداقل 1 متر استفاده فرمایید تا پمپ با صدای کمتر و موتور با آمپر کمتری کار نمایند.

  • ابتدا از مملو بودن مواد داخل پمپ اطمینان حاصل نموده سپس موتور را استارت نمایید.

  • برای جلوگیری از هزینه های زیاد هرچند وقت یک بار بوشهای برنجی پمپ را بازدید نموده و در صورت داشتن لقی حتی بیشتر از 0.5 میلیمتر آنها را تعویض نمایید. زمان تعویض بستگی به نوع کارکرد و مواد دارد.